Sala I
Fragment ekspozycji I sali historycznej poświęcony został osobie księcia, późniejszego króla Przemysła II.
24 kwietnia 1280 r. nadał prawa miejskie naszemu miastu /lokacja na prawie magdeburskim/, 16 lat później, tj. 8 lutego 1296 r. w wyniku spisku margrabiów brandenburskich został na rogozińskim zamku napadnięty, uprowadzony, po czym dobity we wsi Poręblic /Porąbce, Porąbki/, jak podają miejscowe podania. Na wystawie można zobaczyć kopię portretu wg M. Bacciarellego, kopie scen zamachu na króla Przemysła II wg J. Matejki i W. Gersona, a także tekst dokumentu lokacyjnego wydanego przez ówczesnego księcia Przemysła II. Oryginał niestety spłonął podczas jednego z pożarów, natomiast relokacja nastąpiła za czasów panowania Władysława Jagiełły. Wśród najstarszych dokumentów możemy znaleźć faksymile przywilejów królewskich wydanych dla miasta Rogoźna m.in. dla Nowego Miasta Rogoźna, istniejącego w latach 1750-1794, które przez ten okres sygnowało się odmiennym herbem – wizerunkiem Temidy – bogini sprawiedliwości.
Wśród ekspozycji na pierwszej sali na uwagę zasługuje nowo nabyty skarb… Ów „Skarb rogoziński” to fragmenty monet posiekane na kawałki, tzw. siekańce, sięgające swą metryką IX w., a związane z okresem panowania rodów arabskich Abbasydów /750-1258 r.n.e./ i Samanidów /819-1005 r.n.e./.
Podczas wykopalisk archeologicznych znaleziono ponad 120 fragmentów dirhemów arabskich oraz srebrne ozdoby z IX i X w. Jeden z kolczyków typu „świątki” zachował się w nieco większych fragmentach. Wśród fragmentów dirhemów arabskich znajdują się także m.in. kawałki naszyjników, sztabka srebra, ozdoby misternej roboty. Najstarszy fragment monety pochodzi sprzed roku 815/816, najmłodszy zaś mógł zostać wybity między 912 a 942 rokiem. Archeolodzy przypuszczają, że owy skarb mógł zostać zakopany około połowy X w., czyli za panowania księcia Mieszka I.
Do skarbów ziemi rogozińskiej należy zaliczyć „kolekcję” licznych plomb ołowianych przekazanych przez archeologów – amatorów ściśle współpracujących z Muzeum. Środkowa część I sali przeznaczona jest dla ekspozycji tematycznych – obecnie zbiór monet od okresu rzymskiego do początku XIX w. w oparciu o zbiory własne.
Pierwszą salę „zamyka” historia powstań narodowych, w tym Powstania Wielkopolskiego 1918/1919. Wyeksponowano dokumenty, fotografie i realia z okresu zrywów narodowowyzwoleńczych XIX/XX w. oraz czarną biżuterię z okresu Powstania Styczniowego 1863 r.
Powstanie Wielkopolskie 1918/1919 pokazano szerzej, ukazując sylwetki ponad 130 powstańców z terenu gminy Rogoźno. Do oryginalnych eksponatów należy karabin „straszak”, wykorzystywany przez powstańców w celu zdobycia prawdziwej broni od Niemców. W gablotach znajdują się liczne zdjęcia głównodowodzących tj. mjra Antoniego Biskupskiego /pochowany na cmentarzu parafialnym w Rogoźnie/ czy braci Skotarczaków; liczne dyplomy oraz kącik związany ze spektakularnym zdobyciem samochodu pancernego pod Budzyniem, na tzw. Okręgliku.
Sala II
II sala historyczna jest ściśle związana z rodziną Dutkiewiczów, w szczególności z patronką Muzeum, Wojciechą Dutkiewicz. Historia familii Dutkiewiczów została znacznie poszerzona o nowe drzewo genealogiczne oraz plansze wystawowe. Salę zdobią obrazy przodków Wojciechy, począwszy od burmistrza Onufrego Dutkiewicza z małżonką, poprzez postaci Macieja, ks. Onufrego i Jana /słynnego malarza/. Rodzinę Dutkiewiczów „w portretach” zamyka Wojciecha i Jej rodzeństwo - wcześnie zmarłe. Na wystawie możemy zobaczyć pamiątki rodzinne, które przez wiele lat były przechowywane w domu rodzinnym Wojciechy Dutkiewicz, w tym meble codziennego użytku.
Sala III
III sala historyczna wprowadza zwiedzającego w świat cechów rogozińskich. Tutaj każdy może obejrzeć protokolarze i statuty cechowe przełomu XIX/XX w., pisane odręcznie z pieczęciami miejskimi, skrzynie cechowe tzw. lady od XVIII w., fragmenty browaru rogozińskiego, piękne wilkomy – puchary cechowe, zabytkowe sztandary oraz stare fotografie. W okresie międzywojennym życie kulturalne i społeczne na terenie miasta rozkwitało z roku na rok. Każdy niemalże dzień został opisany w „Kronice miasta Rogoźna 1918-1939” przez miejscowego burmistrza, powstańca wielkopolskiego – Augustyna Smukalskiego. Część ekspozycji zajmuje historia harcerstwa rogozińskiego od chwili powstania do końca II Wojny Światowej.
Ekspozycję zamyka historia II Wojny Światowej począwszy od martyrologii mieszkańców Rogoźna i okolic, Miejsc Pamięci Narodowej, fragmenty z życia obozowego, wysiedleń oraz sylwetki żołnierzy walczących pod Monte Cassino. Zwiedzający mogą poznać historię nie tak odległą. Niewielki zbiór judaików pokazuje dzieje mniejszości żydowskiej w Rogoźnie, krótko przed wojną i na jej początku. Terror hitlerowski oraz prowadzone represje doprowadziły do śmierci ponad 200 obywateli Rogoźna, w tym 60 Żydów, około 1000 osób zostało wywiezionych do Generalnego Gubernatorstwa. Wśród wysiedlonych znalazła się m.in. Wojciecha Dutkiewicz, gdzie na terenie GG wraz z innymi nauczycielami prowadziła Tajne Nauczanie. Czasy II wojny światowej pamięta jeszcze starsze pokolenie, które niejednokrotnie może nam opowiedzieć część własnej wojennej historii. Ekspozycję zamyka rogozińska konspiracja – Szare Szeregi i Armia Krajowa w Rogoźnie, zlikwidowana w 1944 r. przez okupanta. 23 stycznia 1945 r. Rogoźno doczekało się długo oczekiwanej wolności. Oddziały Armii Czerwonej wyzwoliło miasto spod okupacji hitlerowskiej. Ten okres pokazują tabliczki drewniane z nazwiskami radzieckich żołnierzy poległych w okolicy Rogoźna.
